છેલ્લી છોકરી લેખકો: નાદિયા મુરાદ અને જેન્ના ક્રેજેવસ્કી

કેટલાક લખેલા શબ્દો આપણને અંદરથી એટલા ખાલી કરી દે છે, તે આપણને એટલા દબાવી દે છે કે આપણે આઘાતની સ્થિતિમાં પહોંચી જઈએ છીએ. આવા શબ્દો જ્યારે 'ધ લાસ્ટ ગર્લ' જેવા પુસ્તકના રૂપમાં તમારી સામે આવે ત્યારે આપણે લાંબા સમય સુધી આઘાતની સ્થિતિમાં રહીએ એ સ્વાભાવિક છે. તમે કુખ્યાત સંગઠન ISIS વિશે તો સાંભળ્યું જ હશે. તેણે પશ્ચિમ એશિયામાં કેવી રીતે પોતાનો આતંક ફેલાવ્યો હતો, તેના પર ઘણી ડોક્યુમેન્ટ્રી બનાવવામાં આવી છે, પરંતુ આ પુસ્તક કોઈપણ ડોક્યુમેન્ટ્રી કરતાં વધુ અસર કરે છે.પુસ્તક કોઈપણ દસ્તાવેજી કરતાં વધુ અસર કરે છે. ઇરાક પર અમેરિકન આક્રમણ અને પશ્ચિમ એશિયામાં આરબ ક્રાંતિ પછી ઊભી થયેલી અસ્થિરતા અને અરાજકતાએ આ સંગઠનને ફેલાવવાનું મેદાન આપ્યું. આ પુસ્તક એક ભયાનક, વાળ ઉછેરતું ચિત્ર છે કે કેવી રીતે સંગઠને તેના નિયંત્રણ હેઠળના વિસ્તારોને ઇસ્લામ અને જેહાદના નામે નરકથી પણ વધુ ખરાબ બનાવી દીધા. ધ લાસ્ટ ગર્લ એ માત્ર ઇરાકી મૂળની છોકરી નાદિયા મુરાદનું જીવનચરિત્ર નથી, જેને શાંતિ માટે નોબેલ પુરસ્કાર આપવામાં આવ્યો હતો, પરંતુ હજારો છોકરીઓની,ISIS કેદમાં હોય ત્યારે જાતીય શોષણનો ભોગ બનેલી હજારો છોકરીઓની જીવનચરિત્ર. નાદિયાની વાર્તા ઇતિહાસના મૂળભૂત પાઠને સાચો સાબિત કરે છે યુદ્ધ જેવી પરિસ્થિતિઓમાં, ખાસ કરીને ગૃહ યુદ્ધ, તે દેશની મહિલાઓ અને ધાર્મિક લઘુમતીઓને સૌથી વધુ મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડે છે, આ સમાજશાસ્ત્રનો સૌથી મૂળભૂત પાઠ છે. નાદિયા મુરાદની વાર્તા તેના દરેક શબ્દની પુષ્ટિ કરે છે. યઝીદી સમુદાયમાંથી, ઉત્તર ઇરાકના કુર્દિશ પ્રભુત્વવાળા વિસ્તારમાં રહેતા ધાર્મિક લઘુમતીઆવનારી નાદિયાની જીવનયાત્રા તમને ઈરાકની ભૂગોળ જ નહીં પરંતુ તેની સામાજિક વ્યવસ્થાને પણ સમજવામાં મદદ કરશે. એક નાનકડા શહેરની આસપાસ સ્થાયી થયેલા યઝીદીઓ રણની કઠોર પરિસ્થિતિઓ અને તેમના ધાર્મિક અલગતાને કારણે ભેદભાવનો સામનો કરવા છતાં તેમની દુનિયામાં ખુશ હતા. તેઓ તેમની માન્યતાઓ અને પરંપરાઓને અનુસરીને તેમના જીવનને સુધારવામાં રોકાયેલા હતા જે બહુમતી સમુદાયને વિચિત્ર લાગતી હતી. નાદિયા આવા પરિવારની છોકરી હતી. ગરીબીમાંથી બહાર આવીને પરિવારે પોતાની આર્થિક સ્થિતિને મજબુત બનાવવાની શરૂઆત કરી હતી, અચાનક જ તેમનું જીવન પહેલા કરતા વધુ ખરાબ થઈ ગયું.