આકાશથી લઈને જમીન સુધી 24 કલાક 'બાજ'ની નજરથી નવા સંસદ ભવનની સુરક્ષા થશે. આ માટે ખાસ સાધનો લગાવવામાં આવ્યા છે. સંસદ ભવનમાં એન્ટી ડ્રોન અને એન્ટી મિસાઈલ સિસ્ટમ લગા વવામાં આવી છે. આ ઉપરાંત સંસદ પરિસરની અંદર કોઈપણ વાહનને ડ્રોનની મદદથી ટાર્ગેટ કરી શકાશે નહીં. સુરક્ષા સંબંધિત સૂત્રોનું કહેવું છે કે નવા સંસદ ભવનના ઉદ્ધાટન બાદ હવે હવે સંસદડ્યુટી ગ્રુપ (PDG), NSG, IB, ITBP અને સંસદ સુરક્ષા સેવા અને દિલ્હી પોલીસની સંખ્યામાં વધારો કરવા માં આવ્યો છે. સૌથી મોટી વાત એ છે કે નવું સંસદ ભવન સંપૂર્ણપણે ઈલેક્ટ્રોનિક સર્વેલન્સ સાધનોથી સજ્જ છે. જો ત્યાં કોઈ શંકાસ્પદ પ્રવૃત્તિ થાય છે, તો સેકન્ડોમાં તેની ખબર પડી જશે.
- સંસદની નવી ઈમારતની ડિઝાઈન – વર્તમાન સંસદ ભવન પાસે 135 કરોડ ભારતીયોની આકાંક્ષાઓને પ્રતિબિંબિત કરતું નવું સંસદ ભવન બની ગયું છે. નવી સંસદ ભવનની રૂપરેખા – નવા સંસદ ભવનનું નિર્માણ ક્ષેત્ર લગભગ 65,000 ચોરસ મીટર છે. તેનો ત્રિકોણાકાર આકાર જગ્યાનો મહત્તમ ઉપયોગ સુનિશ્ચિત કરે છે.
- એક જૂથ તરીકે કામ કરશે – નવી સંસદ અને વર્તમાન સંસદ ભવન સાથે મળીને કામ કરશે. આનાથી સંસદની સુચારૂ અને કાર્યક્ષમ કામગીરી સરળ બનશે.
- વિશાળ કાયદાકીય ચેમ્બર – નવી ઈમારતમાં વિધાનસભા માટે મોટી ચેમ્બર છે, 888 બેઠક ક્ષમતા ધરાવતો વિશાળ લોકસભા હોલ, 384 સુધીની બેઠક ક્ષમતા ધરાવતો મોટો રાજ્યસભા હોલ, સંયુક્ત સત્ર માટે લોકસભા હોલમાં વધુમાં વધુ 1272 બેઠકો, તેનો ત્રિકોણાકાર આકાર જગ્યાનો મહત્તમ ઉપયોગ સુનિશ્ચિત કરે છે. બહુ મોટી લોકસભા ફ્લોર પ્લાન – નવી લોકસભામાં સાંસદો માટે બેઠક સુવિધા 888 બેઠકો સાથે ત્રણ ગણી મોટી છે. તે રાષ્ટ્રીય પક્ષી મયૂર થીમ પર આધારિત છે.
- રાજ્યસભા માટે પૂરતી બેઠક જગ્યા – મોટા રાજ્યસભા હોલની ક્ષમતા 384 બેઠકો સુધીની છે. તે રાષ્ટ્રીય ફૂલ કમળની થીમ પર આધારિત છે.
- અત્યાધુનિક બંધારણીય હોલ ડિઝાઈન – બંધારણ હોલ પ્રતીકાત્મક અને ભૌતિક રીતે ભારતીય નાગરિકોને આપણી લોકશાહીના કેન્દ્રમાં રાખે છે.
- અતિ આધુનિક કાર્યાલય સ્થળ- આ બિલ્ડીંગમાં કાર્યાલય છે, જે સુરક્ષિત, કાર્યક્ષમ અને નવીનતમ સંચાર ટેકનોલોજીથી સજ્જ છે.
- અત્યાધુનિક ઓડિયો-વિઝ્યુઅલ સિસ્ટમ્સ – નવા બિલ્ડીંગમાં વિશાળ કમિટી રૂમ છે, જે લેટેસ્ટ ઓડિયો-વિઝ્યુઅલ સિસ્ટમથી સજ્જ છે. તે ઉચ્ચ કાર્યક્ષમતાને સુવિધા આપવા અને વિતરિત કરવા માટે કાર્યાત્મક, હેતુ-ડિઝાઈન કરેલી જગ્યાઓ ધરાવે છે.
- નવું સંસદ ભવન – નવું સંસદ ભવન સમગ્ર બાંધકામ મૂલ્ય શૃંખલામાં આર્થિક પુનરોદ્ધારમાં ફાળો આપે છે અને કુશળ, અર્ધ-કુશળ અને અકુશળ કામદારો માટે રોજગારની તકો ઊભી કરી છે.
- પુસ્તકાલયનો વધુ સારો અનુભવ – નવી સંસદ ભવનની લાઈબ્રેરી આર્કાઈવ કરેલી સામગ્રીમાંથી માહિતી એકત્રિત કરવા સભ્યોને કાર્યક્ષમ રીતે સેવા આપશે.
- ઊર્જા કુશળ સંસદ – પ્લેટિનમ રેટેડ ગ્રીન બિલ્ડિંગ, નવું સંસદ ભવન પર્યાવરણીય પ્રત્યે ભારતની પ્રતિબદ્ધતાનું પ્રતીક છે.
- દિવ્યાંગ મૈત્રીપૂર્ણ – નવું સંસદ ભવન દિવ્યાંગ-મૈત્રીપૂર્ણ (વિકલાંગ લોકો માટે સુલભ) છે. વિકલાંગ લોકો અડચણ વગર વાત કરી શકશે અને મદદ વગર ચાલી શકશે.
- ભારતીય વારસાનું એક સ્વરૂપ – નવું સંસદ ભવન આપણી સાંસ્કૃતિક અને પ્રાદેશિક કળા અને હસ્તકલાનો સમાવેશ કરીને આધુનિક ભારતની ગતિશીલતા અને વિવિધતાને પ્રતિબિંબિત કરે છે.
- સેન્ટ્રલ લાઉન્જ – ખુલ્લા આંગણાને પૂરક બનાવવા માટે કેન્દ્રીય લાઉન્જ બનાવવામાં આવી છે. તે સભ્યો માટે એકબીજા સાથે ચર્ચા કરવા માટેનું સ્થળ બનવાનો હેતુ છે. આંગણામાં એક રાષ્ટ્રીય વૃક્ષ એટલે કે વડનું વૃક્ષ છે.
નવી સંસદમાં સુરક્ષા વ્યવસ્થા કેવી હશે - નવા સંસદ ભવનમાં આવી ઘણી સુરક્ષા વ્યવસ્થા હશે, જે હાલના સંસદ ભવનમાં નથી. નવી સંસદમાં 360 ડિગ્રી સીસીટીવી સર્વેલન્સની સુવિધા હશે. તેની ખાસ વાત એ છે કે આ સીસીટીવી કેમેરા ફેસ રેકગ્નિશન સિસ્ટમથી સજ્જ હશે. આનાથી કોઈપણ શંકાસ્પદ વ્યક્તિ માટે સંસદમાં પ્રવેશવું ખૂબ મુશ્કેલ બનશે.
- નવી સંસદમાં ઘૂસણખોરોને રોકવા માટે નક્કર વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે. થર્મલ ઈમેજિંગ સિસ્ટમ કોઈપણ ઘુસણખોરને શોધવામાં મદદરૂપ સાબિત થશે. આ ઉપરાંત કોઈપણ દુર્ઘટનાને પહોંચી વળવા માટે મજબૂત ફાયર એલાર્મ સિસ્ટમ હશે. આગને કારણે નુકસાન ન થાય તે માટે ફાયર સપ્રેશન સિસ્ટમ આપવામાં આવી છે.
- સંસદ ભવન, તેના સ્ટાફ અને સાંસદોની સુરક્ષા માટે અદ્યતન હથિયારો અને સાધનોથી સજ્જ સુરક્ષા દળ હશે. કોઈપણ શંકાસ્પદ વ્યક્તિને રોકવા માટે સંસદ ભવનમાં અનેક બેરિયર બનાવવામાં આવ્યા છે. આ બેરિયર દિવાલો, વાડ અને પોસ્ટ્સના સ્વરૂપમાં હશે.
- નવી સંસદની સુરક્ષા વ્યવસ્થા એવી આધુનિક રીતે તૈયાર કરવામાં આવી છે કે સંસદ ભવનને આતંકવાદી હુમલા, બોમ્બ વિસ્ફોટ અને આગ સહિતના વિવિધ જોખમોથી સુરક્ષિત કરી શકાય. આ નવા સુરક્ષા પગલાં સાંસદો, સ્ટાફ અને મુલાકાતીઓની સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવામાં પણ મદદ કરશે.
- નવા સંસદ ભવનમાં ભૌતિક સુરક્ષા ઉપરાંત ઘણા સુરક્ષા પ્રોટોકોલ પણ હશે. આ પ્રોટોકોલ્સ એક્સેસ કંટ્રોલથી લઈને વિઝિટર મેનેજમેન્ટ સુધીની દરેક વસ્તુને આવરી લેશે. આ પ્રોટોકોલનો હેતુ સંસદમાં એક સુરક્ષિત વાતાવરણ ઊભું કરવાનો છે, જ્યાં સંસદના સભ્યો હુમલાના ડર વિના તેમની ફરજો બજાવી શકે.
