એઆઈ ટૂલ્સે ચિતાકર્ષક ચર્ચાઓ કરવાની, સમાચાર તથા વૈજ્ઞાનિક લેખો લખવાની અને હેરસ્ટાઇલ્સની ટિપ્સ આપવાની પોતાની ક્ષમતા વધારે છે. તેથી તે ઘણી બાબતોમાં માણસોનું સ્થાન લઈ શકે છે એવી આપણી ધારણા આશ્ચર્યજનક નથી.
સવાલ એ પણ છે કે તે ધાર્મિક લોકોના પેંગડામાં પગ મૂકશે, આધ્યાત્મિક તથા ધાર્મિક સલાહો આપશે, ઉપદેશો અને પ્રાર્થનાઓ લખશે તો શું થશે?
નિષ્ણાતો માને છે કે એઆઈ તેના પ્રોગ્રામર્સને કોડ લખવામાં મદદ કરે છે તેમ ધર્મગુરુઓને પણ મદદ કરી શકે છે.
કૅનેડાની યુનિવર્સિટી ઑફ મનિટોબાના સેન્ટર ફૉર પ્રોફેશનલ ઍન્ડ અપ્લાયડ ઍથિક્સના ડિરેક્ટર પ્રોફેસર નીલ મેકઆર્થરે બીબીસીને કહ્યું હતું, "આજે કોઈ વ્યક્તિ પવિત્ર ગ્રંથોમાંથી માર્ગદર્શન મેળવવા ઇચ્છતી હોય તો તેને થોડા પેજીસમાંથી જ તે મળી શકે છે. જોકે, એ શોધવું મુશ્કેલ છે. મારે છૂટાછેડા લેવા જોઈએ કે નહીં અથવા મારે બાળકોનો ઉછેર કરવો જોઈએ કે નહીં, તેવા ચોક્કસ સવાલોના જવાબ એઆઈ તત્કાળ આપી શકે છે."
તાજેતરના મહિનાઓમાં ધાર્મિક પરામર્શ માટે ચેટબૉટ્સ વિકસાવવામાં આવ્યા છે. એ પૈકીના કેટલાંક ટૂલ્સને હિંદુ ધર્મના પવિત્ર ગ્રંથ ભગવદ્ ગીતાના પાઠનો ઉપયોગ કરીને તાલીમ આપવામાં આવી છે.
આ પ્રોગ્રામ્સનો લાખો લોકોએ ઉપયોગ કર્યો છે, પરંતુ આ ટૂલ્સ હિંસાને માફ કરતા હોય તેવા કિસ્સા પણ નોંધાયા હતા.
અંગ્રેજીમાં 40,000થી વધુ ઇસ્લામિક સ્રોત પર આધારિત એક ટૂલ HadithGPT આ વર્ષની શરૂઆતમાં લૉન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. આ ટૂલને મળેલા સામુદાયિક પ્રતિભાવના મૂલ્યાંકન પછી, તેના ડેવલપરે તેને બંધ કરવાનો નિર્ણય લીધો હતો.
દરમિયાન, જાન્યુઆરીમાં ઇસ્લામ અને યહૂદી ધર્મના પ્રતિનિધિઓએ એઆઈ નીતિમત્તા માટેના રોમા કૉલ નામના સંયુક્ત નિવેદન પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા.
આ ઘોષણાપત્ર કેથોલિક ચર્ચ દ્વારા 2020માં લૉન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું અને ટેકનૉલૉજીને પારદર્શી તથા સર્વસમાવેશક બનાવવાની હાકલ તેમાં કરવામાં આવી છે. અનેક સરકારો તથા ટેકનૉલૉજી કંપનીઓએ તેનું સમર્થન કર્યું છે, જ્યારે પોપ ફ્રાન્સિસે “એઆઈની ક્ષિતિજ પરના ભાવિ પડકારો”ની વાત કરી છે.
તાજેતરમાં પ્રકાશિત રિસર્ચ પેપર ‘એઆઈ વર્શિપ એઝ અ ન્યૂ ફૉર્મ ઑફ રિલિજન’માં પ્રોફેસર મેકઆર્થર એઆઈ દ્વારા સર્જવામાં આવેલા ગ્રંથો પ્રત્યે આદર વ્યક્ત કરતા ઉપાસના કે ધર્મના નવાં સ્વરૂપોના ઉદ્ભવની સંભાવના ચકાસે છે.
આ અભ્યાસના ભાગરૂપે તેમણે પોતે ChatGPTને ધાર્મિક સવાલ કર્યા હતા. તેની વાત કરતાં મૅકઆર્થરે કહ્યું હતું, “મેં તેને મારા માટે એક પવિત્ર પાઠ લખવા જણાવ્યું ત્યારે તેણે કહ્યું હતું કે હું આવું નહીં કરી શકું. જોકે, નવો ધર્મ શરૂ કરતા એક પેગંબર બાબતે નાટક લખવાનું કહ્યું ત્યારે ChatGPTએ પ્રેમ તથા શાંતિ માટે પોતાના સિદ્ધાંતો શેર કરતા એક નેતાની કહાણી તરત તૈયાર કરી આપી હતી. તેનાથી હું ઘણો પ્રભાવિત થયો હતો.”
