28 ઓક્ટોબરે શરદ પૂર્ણિમા છે. આ દિવસે આસો માસનો સુદ પક્ષ પૂર્ણ થશે. આ વર્ષે ચંદ્રગ્રહણ શરદ પૂર્ણિમાની રાત્રે 1.04 વાગ્યાથી શરૂ થઈ રહ્યું છે. આ ગ્રહણ ભારતમાં દેખાશે, તેથી અહીં સુતક રહેશે.
ઉજ્જૈનના જ્યોતિષી પં. મનીષ શર્મા પાસેથી જાણો પૂર્ણ ચંદ્ર અને ગ્રહણ સાથે જોડાયેલી ખાસ વાતો...
• શરદ પૂર્ણિમા સાથે જોડાયેલી ઘણી માન્યતાઓ છે. એક માન્યતા અનુસાર આ રાત્રે દેવી લક્ષ્મી પૃથ્વી પર ભ્રમણ કરે છે. બીજી માન્યતા એવી છે કે દ્વાપર યુગમાં ભગવાન શ્રી કૃષ્ણએ આ તિથિએ ગોપીઓ સાથે મહારાસની રચના કરી હતી.
• શરદ પૂર્ણિમાની રાત્રે દેવી લક્ષ્મી પૃથ્વીની આસપાસ ફરતી વખતે પૂછે છે કે કોણ જાગી રહ્યું છે? આ કારણે અશ્વિન પૂર્ણિમાને કોજાગરી પૂર્ણિમા કહેવામાં આવે છે.
• આયુર્વેદમાં પણ શરદ પૂર્ણિમાનું ઘણું મહત્ત્વ છે. આ રાતની ચાંદની ઔષધીય ગુણોથી ભરપૂર હોય છે. આ કારણથી શરદ પૂર્ણિમાની રાત્રે ચાંદનીમાં ખીર બનાવવાની પરંપરા છે. જો કે આ વર્ષે ચંદ્રગ્રહણને કારણે આ પરંપરાને અનુસરવામાં મુશ્કેલીઓ આવશે. ચંદ્રગ્રહણ પૂર્ણ થયા પછી તમે ખીર બનાવવાની પરંપરાને અનુસરી શકો છો.
• શરદ પૂર્ણિમાએ ખીર રાંધવાની અને ખાવાની પરંપરા પાછળનું કારણ આપણા સ્વાસ્થ્ય સાથે જોડાયેલું છે. આ હવામાન પરિવર્તનનો સમય છે. હવે શિયાળાની ઋતુની અસર વધવા લાગશે. આ દિવસે ખીરનું સેવન કરવું એ સંદેશ છે કે હવે શિયાળાની ઋતુ શરૂ થઈ રહી છે અને આપણે આપણા આહારમાં પૌષ્ટિક અને ગરમ વસ્તુઓનો સમાવેશ કરવો જોઈએ. આ વસ્તુઓ આપણા શરીરને ઠંડી સામે લડવાની શક્તિ આપે છે.
• શરદ પૂર્ણિમાની ખીર ખૂબ જ ખાસ છે કારણ કે તેમાં દૂધ, ચોખા, ડ્રાયફ્રૂટ્સ, કેસરની સાથે ચંદ્રના ઔષધીય ગુણો પણ હોય છે. આ ખીર આપણા માટે ફાયદાકારક છે. આ વસ્તુઓના કારણે આપણી રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધે છે. ખીરની મીઠાશ ત્વરિત ઉર્જા આપે છે. સુકા ફળો શક્તિ વધારે છે.
• શરદ પૂર્ણિમા અંગેની બીજી માન્યતા એ છે કે શ્રીકૃષ્ણએ ગોપીઓ સાથે આ તિથિએ વૃંદાવનમાં મહારાસલીનું આયોજન કર્યું હતું. આજે પણ આ માન્યતાને કારણે શરદ પૂર્ણિમાના દિવસે વૃંદાવનમાં અનેક વિશેષ કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવે છે. શરદ પૂર્ણિમાની રાત્રિને રાસલીલાની રાત્રિ પણ કહેવામાં આવે છે.
• આ તારીખે ચંદ્ર તેના તમામ 16 તબક્કાઓ સાથે દેખાય છે. અન્ય પૂર્ણિમાની તારીખો કરતાં આ પૂર્ણિમા પર ચંદ્ર થોડો મોટો દેખાશે.
• જો તમે શરદ પૂર્ણિમાની રાત્રે ચંદ્રગ્રહણ દરમિયાન દેવી લક્ષ્મીના મંત્રોનો જાપ કરશો તો તે ખૂબ જ સારું રહેશે. સુતક આ સાંજે 4.04 વાગ્યાથી શરૂ થશે અને ચંદ્રગ્રહણ સમાપ્ત થાય ત્યાં સુધી ચાલુ રહેશે. આ દરમિયાન પૂજા-અર્ચના કરી શકાશે નહીં. ચંદ્રગ્રહણ પૂર્ણ થયા બાદ ઘર અને મંદિરને શુદ્ધ કરીને પૂજા કરી શકાય છે.
